Δεν υπάρχουν «νόμοι της έλξης» στον έρωτα, ούτε εγγυημένες συμβουλές επιτυχίας στις σχέσεις.Σύμφωνα με τον καθηγητή Κοινωνικής Ψυχολογίας Βίρεν Σουάμι, η ανθρώπινη ψυχολογία είναι υπερβολικά περίπλοκη για να συμπτυχθεί σε μερικούς απλοϊκούς «κανόνες», ωστόσο τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα μάς βοηθούν να κατανοήσουμε λίγο καλύτερα τις τάσεις που επικρατούν στο πεδίο των ερωτικών σχέσεων.Οι ειδικός βάζει στο μικροσκόπιο τα παραδοσιακά στερεότυπα και διαχωρίζει το μύθο από την αλήθεια.«Μάτια που δεν βλέπονται…»Ισχύει…Ένας από τους πιο αξιόπιστους δείκτες πρόβλεψης για το αν δύο άνθρωποι θα καταλήξουν να συνάψουν ερωτική σχέση είναι η απόσταση που τους χωρίζει. Σύμφωνα με τον Σουάμι, σε ποσοστό 50% των περιπτώσεων, δύο άνθρωποι που διατηρούν σχέση δεν μένουν πολύ μακριά ο ένας από τον άλλο, ενώ όσο μεγαλύτερη είναι η απόσταση που χωρίζει δύο ανθρώπους τόσο λιγότερες είναι οι πιθανότητες να καταλήξουν μαζί.Ο ειδικός αναγνωρίζει, ωστόσο, ότι οι εξελίξεις της τεχνολογίας (online dating, dating apps κ.α.) έχουν αλλάξει τα δεδομένα, ανοίγοντας νέους δρόμους και δίνοντας νέες δυνατότητες στην επικοινωνία, άρα και στις σχέσεις. Αν και παλαιότερα μια σχέση ήταν πιο πιθανό να προκύψει από γνωριμία στο χώρο εργασίας ή μέσω κοινών φίλων, σήμερα εκτιμάται ότι το 20% των σχέσεων προκύπτουν από διαδικτυακές γνωριμίες. Βέβαια, ακόμη και σε αυτές τις περιπτώσεις, η σχέση ξεκινά μεν μέσα από τις οθόνες, όμως εάν συνεχιστεί η απόσταση αναδεικνύεται και πάλι σε σημαντική παράμετρο.Η απόσταση που χωρίζει τους δύο συντρόφους παίζει σημαντικό ρόλο επειδή επηρεάζει το πόσες ευκαιρίες θα έχει το ζευγάρι για αλληλεπίδραση και εν τέλει για ενσωμάτωση στην ίδια «κοινωνική μονάδα», καταλήγει ο Σουάμι.«Η εμφάνιση μετράει»Ισχύει και δεν ισχύει…Φυσικά η εξωτερική εμφάνιση είναι το πρώτο πράγμα που μας ελκύει σε ένα άτομο, τα πράγματα όμως δεν είναι όμως τόσο απλά. Η εξωτερική εμφάνιση φαίνεται να έχει περισσότερη σημασία στην αρχή της σχέσης ή όταν απουσιάζουν οι κοινωνικές συναναστροφές. Όταν το ζευγάρι βρίσκεται συχνά στο ίδιο κοινωνικό πλαίσιο, άλλα χαρακτηριστικά έρχονται να κυριαρχήσουν ως πιο σημαντικά. Τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες εκτιμούν ιδιαιτέρως γνωρίσματα όπως η τρυφερότητα, το χιούμορ και η κατανόηση. Μάλιστα, η εκτίμηση προς την προσωπικότητα του συντρόφου μπορεί να μας κάνει να τον βλέπουμε και πιο όμορφο εξωτερικά.«Ο έρωτας είναι τυφλός»Ισχύει…Αρκετοί είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν την υποκειμενική αντίληψη της ομορφιάς. Για παράδειγμα, η κατανάλωση αλκοόλ αποδεδειγμένα μειώνει τις αντιστάσεις και μας κάνει πιο «επιεικείς» απέναντι στο αντίθετο φύλο. Επίσης, τα άτομα που διατηρούν μια ερωτική σχέση, ιδιαίτερα εάν είναι «φρέσκια», είναι προκατειλημμένα απέναντι στην εξωτερική εμφάνιση του συντρόφου τους. Συνήθως βλέπουμε το σύντροφό μας πιο όμορφο απ’ ό,τι είναι (αντικειμενικά) –ένα φαινόμενο που ο Σουάμι αποκαλεί «μεροληψία του τυφλού έρωτα».«Τα ετερώνυμα έλκονται»Δεν ισχύει…Όσον αφορά τις ομοιότητες που «δένουν» τα ζευγάρια, αυτές εντοπίζονται κυρίως σε επίπεδο κοινωνικό και δημογραφικό. Με άλλα λόγια, είναι πιο πιθανό να συνάψουν σχέση δύο άνθρωποι ίδιας ηλικίας, από το ίδιο κοινωνικό περιβάλλον, με παρόμοια επαγγελματική σταδιοδρομία κ.λπ. Ακόμη πιο σημαντική φαίνεται να είναι η εγγύτητα των αξιών δύο ανθρώπων, από τα γούστα στη μουσική μέχρι τις πολιτικές πεποιθήσεις.Επίσης, έχουμε την τάση να γοητευόμαστε από ανθρώπους που μας συμπαθούν. Η έννοια της αμοιβαιότητας ακούγεται απλοϊκή, όμως επιδρά σε μεγάλο βαθμό στις ανθρώπινες σχέσεις. Όλες οι σχέσεις, άρα και οι ερωτικές, βασίζονται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη, για παράδειγμα στην αμοιβαία γνωστοποίηση λιγότερο ή περισσότερο προσωπικών πληροφοριών. Αυτός είναι και ο λόγος, σύμφωνα με τον Σουάμι, που δεν έχει αποτέλεσμα εάν κάποιος «κάνει το δύσκολο»: η τακτική αυτή αντιτίθεται στον κανόνα της αμοιβαιότητας, άρα σπάνια θέτει καλές βάσεις για μια ερωτική σχέση.